به گزارش سرویس بهارستان نهم مشرق به نقل از مهر، غلامرضا مصباحی مقدم که در روزهای اخیر میهمان خبرگزاری مهر بود درخصوص مسائل مختلفی از جمله پیش بینی نتیجه انتخابات مجلس نهم، عملکرد مجلس هشتم و مقایسه آن با مجلس هفتم سخن گفت. او معتقد است عملکرد مجلس هفتم از این جهت که دارای برنامه ریزی بوده است بهتر از مجلس هشتم بود اما مجلس هشتم از لحاظ مدیریت قوی تر عمل کرد و در قانونگذاری و نظارت بهتر از مجلس هفتم ظاهر شد.
بخش اول گفتگوی مشروح مهر با مصباحی مقدم در پی میآید:
- پس از مجلس ششم تجربه دو مجلس اصولگرا را پشت سر گذاشتیم، در هر دوی اینها حضور داشتید، در مقایسه کلی این دو مجلس، نقاط قوت و ضعف این دو مجلس را چطور می بینید؟
البته می توان بین این دو مجلس و مجلس ششم که واقعا ما را به ناکجا آباد برد مقایسه کلی داشت و مجلس ششمی ها تنش واقعی بین ارکان نظام به وجود آورده بودند، یک روز با شورای نگهبان، یک روز با قوه قضائیه، یک روز با مجلس ، یک روز با رهبری به چالش پرداختند.
مجلس هفتم به عنوان مجلسی که به اصول اولیه انقلاب برگشت نقطه مثبتی داشت. باید مردم را تحسین کرد که انتخاب درستی به عمل آوردند و از شعارهای اصولگرایان تحت عنوان آبادگران استقبال کردند. این مجلس از نظر برخی ابعاد کارشناسی خوب عمل کرد. یکی از این ابعاد اقتصادی بود، ما در این مجلس دکتر خوش چهره دکتر دانش جعفری و دکتر سبحانی را داشتیم اینها سه اقتصاد دان خوب بودند که در دوره هشتم آنها را نداشتیم.
مجلس هفتم با دولت همراه تر بود، علتش هم رئیس مجلس بود که بر اساس ره یافتی که خودش از دیدگاه مقام معظم رهبری داشت در تعامل با دولت انعطاف بیشتر ی نشان داد و همراهی بیشتری با رئیس جمهور داشت، از این جهت آن مجلس با دولت چالش کمتری داشت
اما در ابعاد دیگر کارشناسی مجلس هشتم را قوی تر از مجلس هفتم ارزیابی می کنم علتش هم این است که حداقل شرط ورود به مجلس را دارا بودن مدرک تحصیلی لیسانس گذاشتند، این امر یک پله توان کارشناسی مجلس را بالاتر برد.
مجلس هفتم با دولت همراه تر بود، علتش هم رئیس مجلس بود که بر اساس ره یافتی که خودش از دیدگاه مقام معظم رهبری داشت در تعامل با دولت انعطاف بیشتری نشان داد و همراهی بیشتری با رئیس جمهور داشت ، از این جهت آن مجلس با دولت چالش کمتری داشت.
- آیا این همراهی بیشتر به دلیل آغاز کار دولت در آن مقطع بود؟
بله آغاز کار دولت بود، نوع رفتار رئیس جمهور هم خیلی منعطف تر بود. مجلس هم مجلسی بود که همگرایی با دولت را در اساس کار خود داشت. اما مدیریت دوره هشتم را قویتر از دوره هفتم می دانم . البته آقای لاریجانی تجربه مدیریتی طولانی هم داشت. 10 سال در صدا و سیما بود، مدتی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی بود قبل از آن هم از افراد بسیار موثر سپاه بود. دوره ای که ایشان به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی سفرهای خارجی داشت و در مذاکرات مهم بین المللی شرکت می کرد به عنوان یک شخصیت مذاکره کننده قوی شناخته شده بود.
البته قوت بیان و استدلال او هم در نطق های مجلس بارز است، انصافا خیلی خوب موضع گیری می کند و قوی به میدان می آید در مدیریت هم قوی است از این جهت مدیریت مجلس هشتم را قوی تر از مجلس هفتم می دانم.
هر دو دوره را تجربه دارم معتقدم بازدهی مجلس هشتم بیش از مجلس هفتم بود از لحاظ تعداد قوانین مصوب و مهمترین قوانین، مجلس هشتم دستاوردهای بهتری دارد. جایگاه نظارت هم در مجلس هشتم ارتقا پیدا کرد.
زمان آقای حدادعادل ما چیزی به نام مدیر کل نظارت داشتیم که گزارشات نظارتی نمایندگان در دستگاه ها به مدیر کل نظارت ارسال می شد، در مجلس هشتم معاونت نظارت ایجاد شد. مسلما جایگاه معاونت نظارت جایگاه قوی تری بود. تعداد سوالاتی که در این دوره از وزیران شد و تعداد تحقیق و تفحص هایی که انجام شد نشان از بهتر بودن قوه نظارت مجلس هشتم دارد.
البته مسائلی که درگیر بودیم هم بیشتر بود. مواضعی که مجلس در قبال موضوعات داخلی و بین المللی گرفت، نکته مثبت دیگر بود اما مجلس هشتم نقاط ضعفی هم داشت البته در صدد جبران برآمد و جبران هم کرد.
برخی روی نقاط ضعف می ایستند و آن را به رخ می کشند در حالیکه انسان عاقل کسی است اگر نقاط قوی هم می بیند بیان کند. این مجلس نقاط ضعف خود را جبران کرد در هر مسئله ای که اتفاق افتاده و یا اشارتی از جایی بوده، سعی کرده جبران کند و از این جهت باید عملکرد مجلس را پاس داشت.
- مهمترین نقدی که به مجلس هشتم وارد می کنید و تصمیم دارید آن را در مجلس نهم جبران کنید، چیست؟
نقد جدی که وجود دارد، نداشتن یک برنامه است، ما در مجلس هشتم برنامه نداشتیم البته اول مجلس رفتیم به این سمت که برنامه داشته باشیم. مجلس هفتم برنامه ریزی بهتری داشت. علت هم این بود که یک گروه از نخبه ترهای مجلس در آغاز کار باهم به هم اندیشی پرداختند، نشست های قابل توجه داشتند یک تعطیلات یک هفته ای داشتیم و همه یک جا متمرکز شدیم و روزانه 8-10 ساعت کار کردیم صورت مسائلی که باید رسیدگی کنیم آنجا باهم تقسیم کار و هماهنگی هایی انجام دادیم، همان اقدامات موجب شد خیلی از مسائلی که در مجلس بررسی شد دنبال همان برنامه ریزی آغاز کار مجلس هفتم باشد.
مجلس هشتم چنین چیزی نداشت، این نقطه ضعف مجلس هشتم است. آن طور نبود که مطابق پیش بینی برنامه ریزی شده 4 سال را دنبال کنیم بلکه حالت انتظار در مقابل لوایح دولت داشتیم. گاهی هم نمایندگان طرح ها و دیدگاه های خوبی داشتند اما اینکه در قالب برنامه باشد، نبود.
مشکل این است که ما حزب نداریم. حزبی که قوی دارای برنامه، کادر، دارای شعار باشد نداریم که وارد مجلس شود و برنامه ارائه دهد. اما مدیریت مجلس می تواند این کار را انجام دهد
البته یک مشکل داریم و مشکل این است که ما حزب نداریم. حزبی که قوی دارای برنامه، کادر، دارای شعار باشد نداریم که وارد مجلس شود و برنامه ارائه دهد. اما مدیریت مجلس می تواند این کار را انجام دهد.
حتی پس از مشخص شدن نتایج انتخابات و ترکیب آینده مجلس و قبل از شکل گری مجلس نهم می توان تمهیداتی اندیشید و جلساتی گذاشت و اولویت ها را مشخص کرد. در آغاز مجلس هشتم رفتیم به سمت تعیین اولویت ها اما نیمه کار ماند.
- بحث نظارت بر نمایندگان که با فراز و فرودهای زیادی همراه بود نهایتا در مجلس هشتم اجرایی نشد، علت را چه می دانید؟
یک طرح در این باره در مجلس هفتم تصویب شد که شورای نگهبان آن را رد کرد و مجلس اصرار کرد بر مصوبه خود که به مجمع تشخیص مصلحت رفت و در آنجا ماند.
طرح نظارت بر رفتار نمایندگان در مجلس هشتم مصوب شد اما در این دوره عملیاتی نمی شود چون زمان نداریم اما این مصوبه، قانون خوبی برای مجلس نهم خواهد بود.
- عده ای از نمایندگان مجلس معتقدند این قانون، قانون خوبی نیست و چندان ضمانت اجرایی ندارد و نظارت واقعی را روی مجلس اعمال نمی کند نظر شما چیست؟
اتفاقا من معتقدم بسیار قانون خوبی است و اگر اجرایی شود مفید خواهد بود. در وضع قوانین این چنینی، حالت باز دارندگی اش هم اهمیت دارد.
نمایندگان ممکن است در طول دوره دستخوش تغییر شوند اما این قانون حالت باز دارندگی دارد. نظارتی که می خواهد باز دارنده باشد، ترس از آن هم کفایت می کند که بعضی ها خود را دچار گرفتاری نکنند، به فساد مبتلا نشوند و تخلف از قوانین نداشته باشند، بنابراین وجود چنین قانون و نظارتی حالت بازدارندگی دارد.
- ترکیب فهرست جبهه متحد را در تهران و کشور چقدر نزدیک به ترکیب مجلس هفتم و هشتم می بینید و اینکه ترکیب مجلس نهم را چطور پیش بینی می کنید؟
اکثر کسانی که درفهرست جبهه متحد تهران قرار داده شده اند همان کسانی هستند که در دوره هشتم هم نماینده هستند یک تعداد کمی تغییر کردند و آنها که در فهرست جبهه متحد وارد نشدند فهرست جداگانه ای می دهند و وارد رقابت انتخاباتی در تهران می شوند.
پیش بینی من نسبت به مجلس نهم این است که تغییر جدی در ترکیب اعضای مجلس رخ نمی دهد. اگر ما 220 نفر اصولگرا داشتیم حول و حوش همین تعداد اصولگرا در مجلس نهم خواهیم داشت
ما نگران بودیم که تعدد فهرست ها باعث به هم ریختن آراء و تقسیم آراء شود و احیانا از غیر مجموعه اصولگرایان کسانی رأی آورند، البته همچنان این احتمال وجود دارد. حال که این اتفاق افتاد باید آن را به فال نیک گرفت ، نفس رقابت شاید موجب حضور بیشتر مردم هم بشود. آراء متفرقه ای وجود دارد که شاید لیست های متفرق بتوانند این آراء را جذب کنند و به میدان آورند.
اما پیش بینی من نسبت به مجلس نهم این است که تغییر جدی در ترکیب اعضای مجلس رخ نمی دهد. اگر ما 220 نفر اصولگرا داشتیم حول و حوش همین تعداد اصولگرا در مجلس نهم خواهیم داشت. اصلاح طلبان دوره حاضر مجلس غالبا تأیید صلاحیت شدند، و دوره بعد هم بعید نیست که در مجلس راه پیدا کنند.
تصور می کنم حضور اصلاح طلبان در مجلس بعدی نه خیلی پر رنگ و نه خیلی کمر رنگ تر نسبت به مجلس هشتم باشد. اما ما شاهد حضور مستقل های قابل توجهی خواهیم بود که این تعداد ممکن است وقتی وارد مجلس شوند یا فراکسیون مستقلی تشکیل دهند یا به دو فراکسیون موجود مجلس بپیوندند و یا شاید هم تعداد فراکسیون های بیشتری داشته باشیم. زیرا در این دوره جبهه پایداری لیست مستقل می دهد اگر کاندیداهایشان رای بیاورند شاید فراکسیون مستقلی داشته باشند. چون در مجلس هشتم این عده فراکسیون داخل فراکسیون اصولگرایانی داشتند. امکان دارد که در مجلس نهم جدا شوند البته شاید هم شرایط شرایط انتخابات باشد که حالت تند و تیز پیدا کردند و مرزها روشنتر و فاصله ها بیشتر شده است اما احتمال این جدایی هست.
- وضعیت جریان مشهور به جریان انحرافی را در مجلس چطور می بینید؟
من از کم و کیف حضور آنها اطلاع دقیقی ندارم اما اصل این مسئله را می دانم که به صورت پنهان کارهایی کرده اند و هدف گذاریشان 150 کرسی بوده است حتما برای هدف گذاری که کرده اند همت و منابع لازم را در نظر گرفته اند.
اما اینکه چه اتفاقی رخ دهد نمی دانم. یک مسئله این بود که اگر شورای نگهبان تعدادی از آنها را بشناسد صلاحیت شان را تأیید نمی کند کما اینکه خود آقای امیری فر وشریعت زاده تأیید صلاحیت نشدند.
یک احتمال هم این است که شناخته نشوند و صلاحتیشان تأیید شود. رأی آوردن آنها جای حرف دارد. چون مردم ما حساس هستند و به شدت به نظام علاقمند هستند و از اینکه علیه نظام توطئه ای شود و انحرافی پدید آید پرهیز می کنند، هشیاری می کنند، اگر ببینند کسی که ناشناس است خیلی خرج می کند ممکن است انگشت های اشاره به سمت او نشان رود و نتیجه عکس بگیرند.
در انتخابات گذشته هم داشتیم کسانی که خیلی خرج کردند خیلی کم رأی آوردند البته برعکس آن هم بود کسانی که خیلی خرج کردند و رأی هم آوردند.
احتمال رأی آوردن جریان انحراف را خیلی قوی نمی دانم اگر هم وارد مجلس شوند و فراکسیونی تشکیل دهند فراکسیون ضعیفی خواهد بود.
- بحثی دیگر که وجود دارد این است که نمایندگان وارد شده خریده و یا یارکشی شوند، چون این استدلال هم از سوی عده ای پیگیری می شود که فرستادن نماینده به مجلس سخت تر از یارگیری است، با توجه به بنیه های جریان انحرافی و تشکیلاتی که دارد فکر می کنید چقدر در اجرای این سناریوها موفق شوند؟
آنچه برنامه جریان انحرافی بود، این است که نماینده به مجلس بفرستند و برای فرستادن نماینده به مجلس هزینه می کنند. خبرهایی هم که از گوشه و کنار می رسید این بود که میلیاردی پول هایی را در اختیار افراد گذاشته اند پس چنین نیست که صبر کنند نمایندگان وارد شوند و بعد آنها را بخرند بلکه پیش خرید می کنند.
خبرهایی هم که از گوشه و کنار می رسید این بود که میلیاردی پول هایی را در اختیار افراد گذاشته اند پس چنین نیست که صبر کنند نمایندگان وارد شوند و بعد آنها را بخرند بلکه پیش خرید می کنند.
اگر این اتفاق بیافتد تصور می کنم که حتما نتیجه این خواهد بود که افراد هزینه های اضافی خواهند داشت و خودشان را ناخواسته معرفی می کنند که از کدام گروه هستند و اگر هم چنین نکنند، رأی نمی آورند.
چون چهره های شاخصی در این ماجرا به دام نیفتاده اند. حال اگر سناریو این باشد که وقتی وارد مجلس شدند آنها را بخرند، خب این هم همیشه امکان دارد نیازی به سر و صدا نداشت نیاز به بد و بیراه شنیدن ها و فحش خوردن ها نداشت، کفایت می کرد هیچ نگویند تا مجلس شکل بگیرد یک عده را تطمیع کنند.
البته این خلاف اساس نظام و خلاف اصول مردم سالاری است آن هم مردم سالاری دینی، اینکه مردم نماینده ای انتخاب کنند آنگاه عده ای آن نماینده را بخرند، این پول از کجا می آید، چطور قرار است به آنها منتقل شود، چگونه این پول می خواهد وارد زندگی آنها شود که زندگی آنها را تغییر ندهد و رفتار آنها را عوض نکند.
در صورت وقوع چنین اتفاقی، اینجا جای پرسیدن این سوال است که شما زمان ورود با این امکانات وارد شدید و با گذشت سالهای نمایندگی امروز این امکانات را دارید، اینها را از کجا آورده اید؟ وزارت اطلاعات هم در این گونه موارد وظیفه دارد، کمیسیون اصل نود هم وظایفی دارد، بنابراین معتقدم این نقشه ها ناکام است و از مکر شیطان است.
- سناریوی دیگری بود که اگر نتوانستند نماینده ای بفرستند، با اصلاح طلبان مجلس پیوند بخورند و مبنایشان این است که رقیب مشترکی داریم، فکر می کنید چنین چیزی ممکن است؟
این اقلیتی که در مجلس هشتم بود عاقل تر از این است که حیثیت خود را پای یک گروه انحرافی بگذارد
من تصور نمی کنم ، این اقلیتی که در مجلس هشتم بود عاقل تر از این است که حیثیت خود را پای یک گروه بگذارد که آن گروه را موسوم کردند به گروه انحرافی. این اقلیتی که امروز در مجلس است در جریان فتنه با اکثریت همراه شد. مواضع خوبی گرفتند به صراحت در نطق هایشان ابراز برائت کردند بنابراین این گروه خودشان را هزینه نمی کنند برای جریان موسوم به فتنه. بر فرض دو گروه اقلیت این چنینی به هم بپیوندند در مقابل اکثریت اصولگرایان مجلس چه نقشی می توانند داشته باشند ؟ علاوه بر این مگر نظام جمهوری اسلامی به تعبیر مقام معظم رهبری بی صاحب است؟ صاحش همین مردم هستند. صاحب اصلی، امام زمان (عج) است که بر ما نظارت دارد و هدایت امور زیر سایه امام زمان انجام می گیرد. از خیلی از توطئه ها که خبر نداریم عبور می کنیم و خیلی از بحران ها، که فکرش را نکرده ایم از سر ما عبور می کند. مردمی که حضورشان در راهپیمایی 22 بهمن نشان صبر و مقاومتشان بود، دست به دست هم می دهند تا جلوی چنین حرکت فتنه انگیزی را بگیرند.
- ارزیابی شما از رای جبهه متحد در انتخابات چیست؟
تصورم این است جبهه متحد در تهران بالاترین رأی را می آورد ، احتمال اینکه 20 تا 25 نفر از کاندیداهای این جبهه در مرحله اول رأی آوردند وجود دارد. حداقل 5 نفر می مانند که آنها هم از فهرست صدای ملت رأی خواهند آورد. احتمال قوی نمی دانم که دوستان جبهه پایداری در تهران رأی بالایی آورند.
- آیا با شما برای حضور در فهرست " صدای ملت" صحبت شده ؟
بله صحبت هایی شده اما هنوز به تصمیم نرسیدم باید مشورت هایی داشته باشم. از ناحیه جبهه متحد منعی برای حضور در سایر لیست ها وجود ندارد.
- اگر صدای ملت چهره های اصلاح طلب را در فهرست خود قرار دهد این موضوع برای شما خط قرمز هست یا نه؟
من پیوند این دو را بعید می دانم. من از نظر علائق و گرایش صدای ملتی ها بعید می دانم که بخواهند با اصلاح طلبان به یک لیست مشترک برسند اخلاقیات و رفتار سیاسی آنها را می شناسم و بعید می دانم، به هر ترتیب اگر هم پیوندی داشته باشند قطعا من بیشتر پرهیز می کنم که در فهرست آنها باشم.